Vài năm trở lại đây, giá hồ tiêu liên tục “tuột dốc”, năm sau thấp hơn năm trước. Trong năm 2020, dù có thời điểm giá hồ tiêu trồi sụt, tăng lên đáng kể, nhưng phải đến năm 2021 dự báo giá mặt hàng “vàng đen” một thời này mới có khả năng thực sự bước vào chu kỳ khởi sắc mới.
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT), tính từ đầu năm đến hết tháng 10/2020, khối lượng và trị giá XK tiêu đạt 239 nghìn tấn và 537 triệu USD, giảm 4,6% về khối lượng và giảm 15,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019. Ba thị trường XK tiêu lớn nhất của Việt Nam trong 9 tháng năm 2020 là Hoa Kỳ, Đức và Ấn Độ chiếm 31,3% thị phần. Giá tiêu XK bình quân 9 tháng năm 2020 đạt 2.222,9 USD/tấn, giảm 12,4% so với cùng kỳ năm 2019.
Giá từ đỉnh xuống đáy
Tại thị trường trong nước giá, giá tiêu đen biến động tăng trong tháng 10/2020. Cụ thể, giá tiêu tại Bà Rịa-Vũng Tàu tăng 3.500 đồng/kg lên mức 54.500 đồng/kg. Giá tiêu tại Đắk Lắk, Đắk Nông tăng 3.500 đồng/kg lên 53.000 đồng/kg. Giá tiêu tại Đồng Nai tăng 4.000 đồng/kg lên 52.000 đồng/kg. Giá tiêu tại Gia Lai tăng 4.000 đồng/kg lên 52.500 đồng/kg.
Còn nhớ năm 2015, có thời điểm giá đã lên mức đỉnh điểm 200.000 đồng/kg. Sau 4 năm, giá tiêu nay chỉ còn 1/4 so với thời hoàng kim, đẩy không ít hộ nông dân trồng tiêu vào cảnh nợ nần chồng chất. Đó là hệ quả của việc người dân đổ xô trồng tiêu khiến diện tích gấp tới 3 lần so với quy hoạch. Cụ thể, theo quy hoạch phát triển ngành tiêu Việt Nam, đến năm 2020, diện tích ổn định ở mức 50.000 ha. Tuy nhiên thực tế diện tích đã tăng lên 152.000 ha (tính đến năm 2019).
Riêng trong năm 2020, ông Đinh Xuân Thu, Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam phân tích, khi vào vụ, giá hồ tiêu xuống thấp và dao động ở mức 38.000-42.000 đồng/kg. Một số điểm thu mua của nông dân và đại lý mua vào dự trữ và đã tranh thủ bán ra cho Trung Quốc ở thời điểm giá dao động 55.000-60.000 đồng/kg.
“Số liệu XK cho thấy nhiều DN vẫn bán với giá thấp từ hợp đồng đã ký trước đó, các hợp đồng mới không nhiều. Sức mua của các thị trường châu Á thấp, đặc biệt Trung Quốc và Ấn Độ. Số lượng NK của các nước Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE) cũng giảm hẳn. Thị trường trong nước hiện nay đang cho thấy có sự xuất hiện của DN thu mua với số lượng lớn. Hoạt động mua bán vòng quanh trong nước có thể tạo nên giá ảo, trong khi lượng hàng tồn kho vẫn không thể xác định con số chính xác. Sự tham gia của công ty lớn có khả năng làm rối thị trường nếu bản thân công ty đó không tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng”, ông Hải nhấn mạnh.
Khởi sắc năm 2021
Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản dự báo, thời gian tới thị trường hồ tiêu dù chưa thể tăng bật trở lại nhưng cũng có dấu hiệu tích cực sau khi nhiều quốc gia gỡ bỏ các biện pháp giãn cách xã hội, đặc biệt với thị trường NK chính như Hoa Kỳ, Ấn Độ. Hơn nữa, Trung Quốc đẩy mạnh mua hồ tiêu sau thời gian NK cầm chừng trong 3 tháng (tháng 6, 7, 8), đồng thời Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đã và đang mở ra nhiều cơ hội khác cho ngành hồ tiêu. Khuyến nghị dành cho các DN được đưa ra là nghiên cứu chế biến, tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm hạt tiêu, hạn chế XK thô, tham khảo học hỏi kinh nghiệm của Ấn Độ phát triển ngành gia vị và công nghệ chế biến thực phẩm.
Đưa ra con số đong đếm cụ thể hơn, ông Đinh Xuân Thu cho rằng, nông dân hiện đang có niềm tin rất lớn vào việc giá tiêu tăng trong niên vụ 2021 sắp tới. Tâm lý đầu vụ giá hồ tiêu sẽ giảm khiến cho các công ty XNK có tiềm lực kinh tế tốt tăng mua dự trữ, điều đó sẽ tạo thêm áp lực cạnh tranh mua bán trên thị trường. “Giá hồ tiêu sẽ tăng ngay trong đầu vụ năm 2021 và sẽ dao động tăng từ tháng 4/2021 đến cuối năm 2021, có thể dao động ở mức 60.000-70.000 đồng/kg”, ông Thu nhận định.
Nguồn: Hải Quan Online